คู่มือ Cyber security สำหรับประชาชน : อธิบายศัพท์

ได้รับหนังสือคู่มือแนวทางปฏิบัติการรักษาความปลอดภัยบนโลกไซเบอร์ภาคประชาชน
คือ “คู่มือ Cyber Security สำหรับประชาชน
โดยสำนักงานคณะกรรมการกิจการกระจายเสียง กิจการโทรทัศน์ และกิจการโทรคมนาคมแห่งชาติ (กสทช.)
ฉบับพิมพ์ครั้งที่ 2 ธันวาคม 2558 จำนวนพิมพ์ 7,500 เล่ม
มีแหล่งดาวน์โหลดหนังสือ
ที่ https://www.bodin.ac.th/home/2015/01/2941
หรือ http://www.ebooksdownloadfree.net/2015/09/cyber-security.html

cyber security สำหรับประชาชน
cyber security สำหรับประชาชน

ในบทที่ 9 หน้า 206 มีอธิบายคำศัพท์ ไว้ 28 คำ ดังนี้
1. เน็ต (Net) มาจากคำว่า อินเทอร์เน็ต (Internet) หมายถึง ระบบเครือข่าย ขนาดใหญ่ที่เชื่อมโยงกันทั่วโลก เมื่ออุปกรณ์ต่างๆ เชื่อมต่อเข้ามาใน ระบบเครือข่ายอินเทอร์เน็ตก็จะสามารถสื่อสารกันได้จากทุกมุมโลก ผ่านโปรแกรมหรือแอพต่างๆ 
2. เน็ตซิม (Net SIM) หมายถึง ซิม (SIM Card ของระบบโทรศัพท์มือถือ) ที่สมัครแพ็กเกจอินเทอร์เน็ตจากผู้ให้บริการ เมื่อนำมาใส่ในอุปกรณ์ก็จะเชื่อมต่อ อินเทอร์เน็ตได้แบบ 4G/3G/EDGE 
3. เน็ตมือถือ (Mobile Internet) หมายถึง การเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตบนอุปกรณ์พกพาต่าง ๆ ไม่ว่าจะต่อผ่านเน็ตซิมหรือผ่าน Wi-Fi 
4. Data Roaming หมายถึง การใช้บริการอินเทอร์เน็ตข้ามเครือข่าย ซึ่งจะใช้เมื่อไปต่างประเทศ โดยมีค่าบริการแตกต่างกันไปในแต่ละประเทศและแต่ละผู้ให้บริการ ถ้าไปต่างประเทศแล้วไม่ต้องการใช้ก็ควรปิด Data Roaming ป้องกันการเสียเงินมหาศาลโดยไม่ตั้งใจ 
5. Mobile Internet Device (MID) หมายถึง อุปกรณ์พกพาที่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตได้ เช่น  สมาร์ทโฟน และแท็บเล็ตต่าง ๆ 
6. อุปกรณ์พกพา (Mobile Device) หมายถึง อุปกรณ์ที่พกพาไปไหนมาไหนด้วยได้อย่างสะดวก เช่น โทรศัพท์มือถือ, แท็บเล็ต, นาฬิกาอัจฉริยะ เป็นต้น 
7. สมาร์ทโฟน (Smart phone) หมายถึง โทรศัพท์มือถือที่ทำได้มากกว่าโทรออกและรับสาย สามารถเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต และติดตั้งแอพเพิ่ม เพื่อทำงานสารพัดรูปแบบได้  
8. แท็บเล็ต (Tablet) หมายถึง อุปกรณ์ที่คล้ายกับสมาร์ทโฟน แต่มีขนาดใหญ่กว่า บางรุ่นสามารถใส่ซิมเพื่อใช้งานโทรศัพท์ บางรุ่นใส่ซิมได้แต่ใช้งานโทรศัพท์ไม่ได้ก็มี บางรุ่นก็ไม่สามารถใส่ซิมได้เลย ต้องต่อเน็ตโดยผ่าน Wi-Fi เท่านั้น
9. เว็บ (Web) มาจากคำว่า เว็บไซต์ (Web site) ภายในเว็บไซต์จะประกอบด้วยหน้าเว็บเพจหลายหน้าที่มีข้อมูลต่าง ๆ การเข้าไปที่เว็บไซต์จะต้องระบุที่อยู่เว็บหรือ URL ให้ถูกต้องก่อน
10. ระบบปฏิบัติการ (Operating Systems หรือ OS) หรือเรียกว่า เฟิร์มแวร์ (Firmware) ในโทรศัพท์มือถือและแท็บเล็ตจะมีระบบปฏิบัติการทำหน้าที่บริหาร จัดการ และควบคุมการทำงานของชิ้นส่วนฮาร์ดแวร์ในเครื่อง โดยจะติดต่อกับผู้ใช้ผ่านทางอินเทอร์เฟส (User Interface (UI) หน้าจอการทำงานที่ให้ผู้ใช้สามารถสั่งงานเครื่องด้วย คำสั่งต่าง ๆ) ที่แตกต่างกันไปในเครื่องแต่ละรุ่น ที่นิยมใช้กันในอุปกรณ์พกพาก็ได้แก่ iOS จะใช้ใน iPhone/iPad ส่วน Android จะใช้ในอุปกรณ์ทั่วไป เช่น Samsung/HTC/LG เป็นต้น ส่วน Windows Phone จะใช้ใน NOKIA
11. แอพ (App) มาจากคำว่า แอพพลิเคชั่น (Application) ทำหน้าที่แบบเดียวกับโปรแกรมบนเครื่องคอมพิวเตอร์ แต่แอพพลิเคชั่นนี้จะใช้เรียกโปรแกรมที่ทำงานบนอุปกรณ์พกพาต่าง ๆ ในระบบปฏิบัติการ iOS, Android, Windows Phone, Symbian รวมถึงโปรแกรมบางประเภทของเครื่องที่ใช้ Windows 8 หรือเครื่องแมคของ Apple ด้วย
12. โพสต์ (Post) หมายถึง การเขียนข้อความ ใส่รูปภาพ คลิปวิดีโอ หรืออื่น ๆ ไว้บนอินเทอร์เน็ต ให้ผู้อื่นได้รับรู้
13. แชท (Chat) หมายถึง การพูดคุยสนทนากันบนอินเทอร์เน็ตผ่านโปรแกรมหรือแอพพลิเคชั่นต่าง ๆ
14. ออนไลน์ (Online) หมายถึง การกระทำต่าง ๆ ที่ทำผ่านอินเทอร์เน็ต เช่น เกมออนไลน์หมายถึงเกมที่เล่นผ่านอินเทอร์เน็ต
15. เมล์ (Mail) มาจากคำว่า อีเมล์ (Electronic Mail) เป็นการส่งจดหมายถึงกันบนอินเทอร์เน็ต โดยผู้ส่งและผู้รับจะต้องมีอีเมล์แอดเดรสสำหรับติดต่อกัน
16. โซเชียลเน็ตเวิร์ก (Social Network) หมายถึง สังคมออนไลน์ที่ผู้คนมารวมตัวกันบนอินเทอร์เน็ตผ่านโปรแกรมหรือแอพต่าง ๆ เช่น Facebook, Twitter, Instragram
17. คลาวด์ (Cloud) หมายถึง เซิร์ฟเวอร์ของผู้ให้บริการบนอินเทอร์เน็ต ซึ่งกระจายอยู่ตามที่ต่าง ๆ ทั่วโลก จะให้พื้นที่กับผู้ใช้เพื่อเก็บข้อมูลต่าง ๆ ไว้บนเน็ต แล้วดึงมาใช้งานได้ในทุกอุปกรณ์และทุกเวลา
18. แบ็คอัพ (Backup) หมายถึง การบันทึกข้อมูลต่าง ๆ โดยการเก็บสำรองไว้ในเครื่องคอมพิวเตอร์หรือบนอินเทอร์เน็ต (Cloud)
19. รีสโตร์ (Restore) หมายถึง การนำข้อมูลที่แบ็คอัพไว้มาใส่ในอุปกรณ์ให้ใช้งานต่อได้อย่างรวดเร็ว
20. แฮก (Hack) หมายถึง การเจาะระบบ หรือหลอกลวงด้วยวิธีการต่าง ๆ เพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลส่วนตัวของเหยื่อ แล้วนำไปใช้กระทำการต่าง ๆ เพื่อผลประโยชน์ของแฮกเกอร์ (Hacker ผู้เจาะระบบ)
21. ไวรัส (Virus) หมายถึง โปรแกรมที่เข้ามาทํางาน เพื่อสร้างความเสียหายให้กับอุปกรณ์ และมักแพร่กระจายต่อเพื่อส่งผลกระทบในวงกว้าง
22. โทรจัน (Trojan) หมายถึง โปรแกรมหรือแอพมุ่งร้ายโดยหลอกให้เจ้าของติดตั้ง แล้วลับหลังคอยดักจับข้อมูลหรือทำลายข้อมูลเครื่อง
23. มัลแวร์ (Malware) หมายถึง โปรแกรมที่มีจุดประสงค์ร้ายต่อเครื่อง ไม่ว่าจะแอบแฝงเข้ามาด้วยวิธีไหนหรือมีการทำงานอย่างไร
24. ฟิชชิ่ง (Phishing) หมายถึง การหลอกโดยใช้เหยื่อล่อ (เปรียบกับการตกปลา (Fishing)) ให้ไปที่หน้าเว็บปลอมแล้วกรอกชื่อและรหัสผ่านของบริการต่างๆ แล้วดักจับเอาไป
25. ฟาร์มมิ่ง (Pharming) หมายถึง การที่แฮกเกอร์โจมตีเซิร์ฟเวอร์ของเว็บหรือผู้ให้บริการอินเทอร์เน็ต โดยเปลี่ยนค่าที่เซิร์ฟเวอร์ให้ส่งผู้ที่เข้าเว็บนั้นด้วย URL ปกติไปยังหน้าเว็บปลอม
26. ไอจูน (iTunes) หมายถึง โปรแกรมที่ติดตั้งในคอมพิวเตอร์ เพื่อเชื่อมต่อกับอุปกรณ์ iOS เพื่อซิงค์ข้อมูลต่าง ๆ รวมถึงแบ็คอัพและรีสโตร์ข้อมูลด้วย
27. เจลเบรค (Jailbreak) หมายถึง การดัดแปลงระบบปฏิบัติการ iOS เพื่อติดตั้งแอพที่ไม่มีใน App Store หรือแอพเสียเงินให้ใช้ได้แบบฟรี เปลี่ยนธีม (หน้าตาการใช้งาน) หรือทำเพื่อเก็บค่าเฉพาะสำหรับดาวน์เกรดเวอร์ชั่นของระบบปฏิบัติการ
28. รูท (Root) หมายถึง การดัดแปลงระบบปฏิบัติการ Android เพื่อติดตั้งแอพที่ไม่มีใน Play Store หรือเปลี่ยนธีม เป็นต้น