ระบบปฏิทินกิจกรรมแบบได้นก 2 ตัว

ปฎิทินที่ใช้งานใน มูเดิ้ล
ปฎิทินที่ใช้งานใน มูเดิ้ล

24 ธ.ค.52 ระบบปฏิทินกิจกรรมที่ใช้ร่วมกันทั้งองค์กรก็เป็นแบบหนึ่ง คือ ทุกคน 1 ระบบ แต่แบบอื่นก็มี เช่น 1 คน 1 ระบบ หรือ 1 หน่วยงาน 1 ระบบ หรือ 1 คนหลายระบบ หรือ 1 หน่วยงานหลายระบบ คนในสำนักไอทีเคยใช้แบบ 1 คนหลายระบบมาแล้ว พบว่าปัญหาคือใช้กันคนละแบบจะดูของใครก็ต้องเปลี่ยนระบบให้ตรงกับคนนั้น อย่างบริการของ gmail.com hotmail.com yahoo.com หรือ yonok.ac.th แล้วก็ล้มไปในที่สุด คุณธรณินทร์ สุรินทร์ปันยศ คุณอรรถชัย เตชะสาย หรือคุณอนุชิต ยอดใจยา ให้ข้อมูลได้ เพราะใช้งานแต่ละทีไม่รู้จะใช้ระบบใด มีกันอยู่หลายระบบ ก็เพราะขาดการรวมศูนย์ เหมือนจับปูใส่กระโด้ง
     ถ้าใครจะนำระบบปฏิทินกิจกรรมมาใช้ ก็ใช้ระบบนี้ได้เพราะมีมาแล้วหลายปี ขาดแต่ผู้ใช้ คือ http://class.yonok.ac.th ที่มีบริการให้อาจารย์สามารถเขียนกิจกรรมของเว็บไซต์ประกาศให้ทุกคน หรือนักศึกษาได้ทราบ หรือจะบันทึกกิจกรรมของตนเอง ไว้ดูคนเดียวก็สามารถทำได้ จากภาพจะเห็น 3 ส่วนคือ 1) เมื่อเข้าสู่ระบบและเข้าปฏิทินของมูเดิ้ลจะสร้างกิจกรรมใหม่ได้ 2) การสร้างกิจกรรมเลือกระหว่าง กิจกรรมของสมาชิก หรือกิจกรรมของเว็บไซต์ 3) ผลคือกิจกรรมของสมาชิก จะไม่แสดงผลเมื่อสมาชิกท่านอื่นเข้าสู่ระบบ แต่กิจกรรมของเว็บไซต์จะเห็นกันทุกคน ระบบนี้ใช้งานทั้งมหาวิทยาลัย เพราะเป็นเงื่อนไขในการจัดกิจกรรมที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ และสนับสนุนการเรียนการสอนด้วยสื่ออิเล็กทรอนิกส์ที่ทันสมัย จุดเด่นคือเร็วที่สุด

มองเว็บไซต์มหาวิทยาลัยในแต่ละรุ่นย้อนหลัง 3 ปี

แต่ละรุ่นของเว็บไซต์ในหลายปีที่ผ่านมา15 ธ.ค.52 วันนี้ทราบจาก อ.ศักดา ดีคำป้อ ว่ารูปแบบของเว็บไซต์มหาวิทยาลัยใหม่มีความชัดเจนแล้ว การเปลี่ยนแปลงย่อมนำมาซึ่งสิ่งที่ดีกว่า ทำให้ผมลองมองย้อนกลับไปในอดีตว่าเว็บไซต์ของมหาวิทยาลัยเคยมีหน้าตาเป็นอย่างไรบ้าง ก็พบว่า 3 – 4 ปีหลังมีรุ่นของเว็บไซต์ค่อนข้างหลากหลาย เพราะมีเว็บมาสเตอร์เปลี่ยนหลายรุ่น ทั้ง .พิมาย วงค์ทา คุณนุชจรีย์ นะนันวี และคุณธรณินทร์ สุรินทร์ปันยศ เป็นคนปัจจุบัน
     มองอดีต ไม่ขอกล่าวถึงรุ่นก่อนประวัติศาสตร์ เพราะหาข้อมูลไม่พบแล้ว 1) มายุคแรกในสมัยของ อ.พิมาย วงค์ทา การออกแบบเว็บไซต์ค่อนข้างเน้นที่ความเรียบง่าย ส่วนใหญ่เป็นแบบมาตรฐานคือ กว่า 800 * 600 แบ่ง 3 column เหมือนของ eduzones.com หรือ sanook.com ที่แบ่งเนื้อหาออกเป็น block แต่มี comment เข้ามาบ่อย ทำให้เว็บไซต์ต้องเปลี่ยนรูปแบบหลายครั้ง ช่วงหนึ่งใช้แบบของเว็บไซต์แบบธุรกิจบัณฑิต 2) คุณนุชจรีย์ นะนันวี เข้ามาช่วงสั้น ๆ ในช่วงนี้เว็บไซต์ยังไม่ลงตัวนัก เพราะผู้ให้ข้อเสนอแนะมีจำนวนมาก และไม่มีใครได้สิทธ์ขาดในการตัดสินใจ แต่ก็ยังมีเสียงบ่นว่าไม่สวยเช่นเคย 3) คุณธรณินทร์ สุรินทร์ปันยศ เริ่มใช้ action script เข้ามาควบคุมระบบเว็บเพจของคณะและหน่วยงาน แบบของเว็บไซต์ถูกดูแลโดยคณะกรรมการจัดทำสื่อและกำกับโดยท่านอธิการ มีการใช้ flash ประกอบเว็บไซต์มากขึ้น ทำให้การออกแบบมีเอกภาพมากที่สุดตั้งแต่เปิดมหาวิทยาลัยมา ส่วนเนื้อหาในเว็บของแต่ละคณะดูแลโดยเลขานุการคณะ ช่วงนี้ไม่ได้ยินเสียงคนในมหาวิทยาลัยบ่นเรื่องรูปแบบเว็บไซต์เท่าใดนัก และภาพกิจกรรมก็เปลี่ยนแปลงตลอดด้วยความทันสมัย ตั้งแต่เปลี่ยนท่านอธิการทีมพัฒนาเว็บไซต์ก็ยังไม่ได้เปลี่ยนแปลงโครงแบบเว็บไซต์เลย เพราะทางคณะกรรมการที่ดูแลเว็บไซต์ยังไม่ให้รูปแบบใหม่ที่สอดรับกับภาพลักษณ์องค์กรใหม่นั่นเอง

ปรับ captcha ของ phpbb3 สู้กับ sex bot script

ผลปรับ captcha
ผลปรับ captcha

7 ธ.ค.52 วันนี้เวลาประมาณ 07:21AM. ได้รับแจ้งจาก อ.วิเชพ ใจบุญ ว่ามีศิษย์เก่าแจ้งให้ทราบว่าเว็บบอร์ดถูก bot ยิงภาพโป๊เข้ามาในระบบเว็บบอร์ดของมหาวิทยาลัย เมื่อเวลาผ่านไปสักพักผมได้หารือกับคุณธรณินทร์ สุรินทร์ปันยศ พบว่า เว็บบอร์ดที่ถูกยิงใช้ script ของ phpbb รุ่น 3.0.1 เพื่อทบทวนกันแล้วพบทางเลือก 3 ทางคือ 1)upgrade script จากphpbb 3.01 เป็น 3.06 ซึ่งผมก็ไม่แน่ใจว่า script ใหม่ แต่นโยบายเก่าจะกัน bot ได้หรือไม่ 2)ปิดการ post ผ่าน user ที่ไม่ต้อง register ซึ่งปัจจุบันระบบเปิดให้คนทั่วไปที่ไม่ต้องสมัครสมาชิก สามารถ post ได้ รวมถึงผู้มีข้อเสนอแนะ นักเรียน หรือผู้ปกครองที่สนใจจะส่งข้อมูลเข้าสู่ระบบจะได้สะดวก โดยไม่จำเป็นต้องถูกบังคับให้แสดงตัวตน 3)เพิ่มลายน้ำ และปรับ captcha ทำให้ sex bot อ่านข้อความจากภาพได้ยากขึ้น
     สรุปว่าผมเลือกทางเลือกที่ 3 คือเพิ่มลายน้ำให้ถี่ขึ้นในระดับ 10 Pixel และแก้ script ของ captcha_gd.php 2 จุดคือ 1)ขยายภาพ captcha ทำให้ bot มาตรฐานไม่รู้จัก บรรทัดที่ 27 – 28 2)เพิ่มวงกลมไปหลายสิบวงหลอกให้ bot มองเป็นตัวอักษรในภาพ บรรทัด 122 – 124 ก็จะดูว่าพรุ่งนี้จะมี bot ยิงเข้ามาหรือไม่ ถ้ามีก็ต้องทบทวนทางเลือกกันใหม่
+ http://www.thaiall.com/omni/phpbb3_captcha_gd_php.txt

แก้ไขการส่งเมลจาก hotmail.com ไม่เข้าองค์กร

18 ก.ย.52 คุณเรณู อินทวงศ์ แจ้งว่าส่งต่อ (forward) แฟ้มแนบ 7 MB เข้ามหาวิทยาลัยไม่ได้ คุณอนุชิต ยอดใจยา ได้ทดสอบ พบว่า แฟ้มที่ขนาดไม่ถึง 5 MB ส่งได้ ถ้าสูงกว่า 5 MB จะส่งไม่เข้า และเด้งกลับไป hotmail.com ในเวลาอันสั้น จึงดำเนินการค้นหาข้อมูล และทดสอบในหลายกรณีดังนี้ 1)พบว่า Windows Live Hotmail ไม่ได้รองรับการแนบไฟล์บางประเภท ทำให้ผู้รับอีเมลจะไม่สามารถดาวน์โหลดหรือเปิดสิ่งที่แนบได้ แฟ้มที่อนุญาต เช่น .zip .rar .doc เป็นต้น ส่วนแฟ้มที่ไม่อนุญาต เช่น .asp .bas .bat .mdb .mde .tmp .url .vb .vbe .vbs .exe เป็นต้น ถ้าพยายามแนบแฟ้มจาก  hotmail.com จะพบคำว่า “เพื่อรักษาความปลอดภัยของคุณและความปลอดภัยของบุคคลอื่น คุณไม่สามารถแนบไฟล์ที่มีนามสกุลนี้” 2)ขนาดแฟ้มแนบต่อครั้งมิใช่ต่อแฟ้ม มีขนาดสูงสุดไม่เกิน 10 MB 3)ทดสอบส่งอีเมลขนาด 7 MB จาก hotmail.com ของคุณเรณู  ถึงมหาวิทยาลัย พบข้อความว่า “Delivery Status Notification (Failure)” ตอบมาจาก postmaster@mail.hotmail.com เมื่อค้นหาจาก google.com พบมากกว่า 1 ล้านเว็บเพจ เมื่ออ่านในแฟ้มที่แนบกลับมาคือแฟ้ม ATT00001 พบคำว่า “Size greater than allowed by Remote Host” จึงมั่นใจว่าปัญหาอยู่ที่ Remote Host หรือเครื่องของผมเอง 4)ผมเข้าไปตรวจสอบ postfix ด้วย postconf -n แสดงค่าที่ config และ postconf -d แสดงค่าปริยาย จึงได้ข้อสรุปจากการทดสอบว่า ต้องแก้แฟ้ม /etc/postfix/main.conf   โดยเพิ่ม message_size_limit = 51000000 เพื่อขยายการรับต่อฉบับเป็น 50 MB แม้ค่าปริยายของ message_size_limit = 10240000 ก็ไม่มีผล จึงรับขนาด 7 MB ไม่ได้ในตอนแรก สรุปว่า Forward แฟ้ม 7 MB จาก hotmail.com เข้ามหาวิทยาลัยได้แล้วแต่ผลการทดสอบมี delay นิดหน่อย

ลบปุ่มบันทึกจาก phpbb

14 ก.ย.52 ระบบเว็บบอร์ด phpbb ได้รับความนิยมอย่างมากในโลกไซเบอร์ มาวันนี้คุณธรณินทร์ สุรินทร์ปันยศ ทีมงานสำนักเทคโนโลยีสารสนเทศเลือกใช้ phpbb3 เพื่อบริการเว็บบอร์ดในมหาวิทยาลัย (อีกครั้ง) ซึ่งเป็นระบบที่สำนักงานจังหวัดฯ เคยติดตั้งเมื่อหลายปีก่อนเช่นกัน และผมติดตั้ง pnphpbb2 ใน thaiabc.com ตั้งแต่วันที่ 16 มิ.ย.48 ซึ่งตอนนั้นผมเลือกใช้เป็นส่วน plug-in ใน postnuke ส่วนรุ่นใหม่คือ phpbb3 ใน thaiabc.com นั้นมีตั้งแต่วันที่ 5 ม.ค.51 มาวันนี้พบว่าผู้ใช้มีปัญหาการเลือกกดปุ่มระหว่าง บันทึก กับ ตั้งกระทู้ หากกดปุ่ม บันทึก ก็จะกลายเป็นกระทู้ฉบับร่าง หากจะนำมาตั้งเป็นกระทู้ ก็จะมีขั้นตอนที่ซับซ้อน จึงตัดสินใจยกเลิกปุ่มนี้ออกไป
     วิธีการลบปุ่มบันทึก เริ่มจากก็นั่งหาแบบมองด้วยตาเปล่าในระบบแก้ template ของ phpbb3 กับคุณ bank แต่มองไม่เห็น จึงต้องใช้วิธีกดปุ่มตั้งกระทู้ และ view source จนพบคำว่า save แล้วใช้ search ของ windows หาคำว่า save ใน folder phpbb3 ของ thaiabc.com พบในแฟ้ม posting_editor.html บรรทัดที่ 184 แล้วก็ลบทั้งบรรทัด บรรทัดที่ลบคือ <!– IF S_SAVE_ALLOWED –> <input type=”submit” accesskey=”k” tabindex=”8″ name=”save” value=”{L_SAVE}” />&nbsp; <!– ENDIF –>
     เพียงเท่านี้ก็ไม่ต้องเกรงว่าผู้ใช้มือใหม่จะกดปุ่ม บันทึก แล้วไม่รู้ว่าอะไรเป็นอะไร แล้วโทรมาถามกันบ่อย ๆ หรือไม่ก็บอกว่าระบบผิดพลาดแล้วบ่นอยู่ในใจคนเดียว สิ่งที่ทีมงานเกรงว่าจะเกิดขึ้นก็จะไม่เกิดขึ้นอย่างแน่นอน แต่ปัญหาที่ hotmail.com เปลี่ยนนโยบายเรื่อง security ขอให้กรอก captcha บ่อย ๆ ผู้ใช้ก็มาบอกว่าเป็นความผิดพลาดของระบบอีเมลมหาวิทยาลัย ผมก็ถึงกับอึ้งว่า .. ทุกสาเหตุของปัญหามาจากสำนักไอทีหรือนี่ ก็คงเป็นหน้าที่ที่ทีมงานต้องช่วยกันวิเคราะห์ความเสี่ยง และหามาตรการป้องกันในแต่ละปัจจัยเสียงกันไปให้ครบเท่าที่จะสามารถทำได้

ป.4 เขียนโปรแกรม

7 ก.ย.52 ถ้ามีคนพูดว่านักเรียน ป.4 เขียนโปรแกรมเพื่อสั่งให้เครื่องคอมพิวเตอร์ทำงาน หลายคนก็คงบอกว่าเป็นไปไม่ได้ แต่ที่โรงเรียนอนุบาลลำปาง (เขลางค์รัตน์อนุสรณ์) เริ่มสอนนักเรียนวาดรูปด้วยเครื่องคอมพิวเตอร์ตั้งแต่ชั้น ป.1 เมื่อมีพื้นฐานการใช้แป้นพิมพ์ เมาส์ การใช้เมนูบาร์ ไฟล์เมเนเจอร์ การสืบค้นข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต การคัดลอกข้อมูลจากอินเทอร์เน็ตมาทำรายงานส่งครู การวาดรูปด้วยไมโครซอฟท์เพนท์ แล้วก็สอนการเขียนโปรแกรมด้วยภาษาโลโก้ (Logo Writer) ในชั้น ป.4
     การเขียนโปรแกรมนั้นเปรียบเสมือนการเขียนขั้นตอนหรือระบบหรือกระบวนการ ซึ่งพบว่าสอดคล้องกับงานประกันคุณภาพการศึกษาที่ อาจารย์ศศิวิมล แรงสิงห์ มหาวิทยาลัยโยนก จัดให้มีการวิพากษ์รายงานการประเมินตนเองทั้งในระดับคณะวิชาและระดับมหาวิทยาลัย โดยผู้เกี่ยวข้องมาร่วมพิจารณาความสมเหตุสมผลของหลักฐานประกอบเกณฑ์มาตรฐานในตัวบ่งชี้แต่ละข้อ และพบว่าสิ่งแรกที่ต้องทำในหลายตัวบ่งชี้คือการมีระบบ ดังนั้นการปูพื้นฐานการคิดของนักเรียนอย่างเป็นระบบและมีขั้นตอนตั้งแต่ระดับประถม จะทำให้เยาวชนของชาติมีคุณภาพและเข้าใจหลักข้อแรกของการทำงานเมื่อโตขึ้น ไม่เว้นแม้แต่ระบบประกันคุณภาพการศึกษาที่จัดให้มีขึ้นในสถาบันการศึกษาทุกระดับดังเช่นตัวอย่างข้างต้น ที่ต้องเริ่มต้นการทำงานด้วยการเขียนระบบหรือขั้นตอนการทำงานเป็นลายลักษณ์อักษรและเผยแพร่ให้ทุกคนเข้าใจตรงกัน
     เนื้อหาการเรียนการเขียนโปรแกรมของนักเรียน ป.4 เริ่มต้นจาก 1)การสอนให้พวกเขาอ่านโจทย์ให้เข้าใจ แล้ววางแผนแก้ปัญหาจากโจทย์หรือตัวบ่งชี้ความสำเร็จที่กำหนดอย่างเป็นระบบและเป็นขั้นตอน ถ้านักเรียนคนใดอ่านโจทย์แล้วไม่เข้าใจไม่สามารถกำหนดขั้นตอนการทำงานได้ก็คงล้มเหลวที่จะทำตัวบ่งชี้นั้นสำเร็จลงได้ ถ้าวางแผนได้อย่างเป็นระบบก็จะ 2)เข้าสู่ขั้นตอนการลงมือปฏิบัติ 3)พร้อมการตรวจสอบและแก้ไขในทันที เมื่อพบข้อผิดพลาด 4)หากทำได้แล้วก็จะเรียนรู้ประเด็นปัญหาใหม่ วางแผนแก้ปัญหาใหม่ ดำเนินการและแก้ไข อย่างนี้เรื่อยไป ตามวงจร PDCA (Plan Do Check Action) เมื่อเรียนต่อไปในชั้นประถม 5 และ 6 ต้องเรียนไมโครซอฟท์เวิร์ด เอ็กเซล เขียนเว็บเพจ ตัดต่อวีดีโอหรือจัดทำสื่อมัลติมีเดียจากกรณีศึกษาในชุมชน เป็นต้น นี่เป็นภาพที่ผู้ปกครองของนักเรียนคนหนึ่งมองเห็น กิจกรรมการเรียนการสอนที่เกิดขึ้นในโรงเรียนนี้
+ http://www.thaiall.com/logo/logowr.zip
+ http://www.dosbox.com

ปรับเครื่องบริการส่งเมลที่ใช้ postfix

8 ก.ค.52 ตรวจสอบและแก้ไขเครื่องบริการอีเมล ในหลายกรณี ดังนี้ 1)ตรวจด้วย ps -aux พบว่า apache ทำงานมากผิดปกติ เมื่อตรวจด้วย tail access_log ก็พบว่ามีเว็บเพจบาง folder ที่มีเนื้อหาเป็น reference ที่หาได้ทั่วไปในอินเทอร์เน็ต จึงหยุดให้บริการด้วยการลบออกด้วย rm -Rf 2)เมื่อตรวจว่า spamassassin กรอง mail ไม่เต็มที่ จึงเพิ่มเป็น required_score เป็น 7.5 จากเดิมคือ 5 ใน local.cf 3)ทดสอบส่งอีเมลจากภายนอกเข้า inbox ในโยนก สำหรับการรับอีเมลขาเข้า พบว่ารับได้ทั้งการส่งในโยนก ทั้งจาก hotmail.com และ gmail.com แต่ขาออกไปภายนอกยังถูกมองเป็น black list จากบางเครื่องบริการ 4)กำหนดให้ postfix มี mailbox_command เป็น procmail ตรวจรุ่นด้วย procmail -v ก็พบว่า Default rcfile มองหา $HOME/.procmailrc ถ้าต้องการให้มองหา procmailrc จากส่วนกลาง ก็ให้กำหนดเป็น /usr/bin/procmail /etc/procmailrc แต่ผลทดสอบครั้งสุดท้ายไม่เป็นไปตามที่คาดหมาย คือไม่ผ่าน procmailrc
แหล่งอ้างอิง
+ http://traxel.com/doc/spamassassin-setup.html
+ http://www.securityfocus.com/infocus/1598
+ http://www.gsp.com/cgi-bin/man.cgi?section=5&topic=procmailex
+ http://linux.duke.edu/~mstenner/docs/sa-docs/setup.html

ทดสอบคัดลอกบล็อกแล้วบันทึกไว้ใน /wordpress

26 พ.ค.52 1) ปิดบทความไอทีในชีวิตประจำวัน 2 เรื่อง คือ 192 จุดเริ่มต้นของความปลอดภัยด้านไอที และ 193 การเลือก Netbook หรือ Notebook เผยแพร่ใน thaiall.com/opinion/readonly.php ส่วนเรื่องที่ 194 กำหนดไว้แล้วในแผนที่ส่งตอนรายงานโครงการร่วมกับ nccit09 2) ปรับบทความ thaiall.com/wordpress พร้อมคัดลอกข้อมูลใน /blog ไปติดตั้งใน 127.0.0.1 ที่บ้าน เตรียมสอนช่วงต้นเดือนมิถุนายน52 3) แต่การอบรมจะใช้ template2 ที่ผมต้อง upgrade script ให้ทำงานกับ php รุ่นที่ผมใช้อยู่ และคาดว่าจะตั้งเป็นรุ่น 2.01 ก็ยังไม่ได้แจ้ง อ.ศรีเชาวน์ วิหคโต ผู้พัฒนา template2 ที่กศน.หลายแห่งใช้งาน เลยครับ เพราะคิดว่าพัฒนาแล้วจะติดตั้งใน thaiabc63.zip และแยกเผยแพร่เฉพาะ template21.zip อีกที  4) วันนี้หมดแรงข้าวเย็น คงพัฒนา template2.01 ต่อตอนนี้ไม่ได้แน่ สังขารไม่ให้ซะแล้วครับ ขอพักเท่านี้ พรุ่งนี้เย็นค่อยว่ากันใหม่